چگونه یک کارمند، خوب باشد؟

چند روز قبل که رادیو معارف گوش می کردم، صحبت درباره ویژگی های یک کارمند خوب بود.

صحبت های مجری و کارشناس برنامه، مصاحبه ها و پیام های مردمی و ... همه و همه حول و حوش این مسائل بود که یک کارمند خوب کارمندی است که:

رشوه نگیرد

کار ارباب رجوع را راه بیاندازد

پارتی بازی نکند

در منزل صبحانه بخورد تا مردم معطل نشوند (حال بماند چگونه توقع داریم کارمندی که مثلاً ۶ صبح از منزل بیرون می آید، فرصت صرف صبحانه را در منزل داشته باشد؟!)

و نظیر این مسائل پیش پا افتاده تکراری

اما کمتر کسی به فکرش می رسد که آسیب های ذکر شده شاید بدین سبب باشد که شان و منزلت کارمند از سوی بعضی مسؤولین دستخوش بی توجّهی و بی مهری شده است

شرط نافع و باقی بودن علم و عالم

220

اینکه در دعاها از خدا علم نافع می‌خواهیم یا به خدا از علم غیر نافع پناه می‌بریم، برای آن است که یا آن علم نافع نیست (مثل سِحر و شعبده و جادو و علوم دیگری که سودمند نیست) یا نه، علم «فی نفسه» نافع است ولی عالِم از او طرفی نمی‌بندد.

اینکه گفته می‌شود «أَعُوذُ بِکَ مِن عِلمٍ لا یَنفَعُ» (1) ... یعنی علمی که اصلاً نافع نیست یا نافع است ولی این شخص، انتباه ندارد و بهره نمی‌برد؛ در هر دو حال از چنین علمی باید به خدا پناه برده شود  ...

«خسته نباشید» گفتن هم برایشان سخت شده!

نزدیک 30 سال قبل که از مراسم روز هفتم ارتحال امام خمینی (ره) در دانشگاه تهران برمی گشتیم، شهید سیّد محسن ضابطی به سربازی که در محوطه ساختمان وزارت کشاورزی نگهبانی می داد «خسته نباشید» گفت و به ما هم گفت «من همیشه به این سربازها خسته نباشید میگم»

بعد شهادتش در سال 69 فهمیدم که در فرماندهی گردان شهداء سقّز مسوولیت داشته؛ یعنی از بس به نیروهای زیر دستش «خدا قوّت» و «خسته نباشید» می گفته ‌که ملکه و عادتش شده بود و خارج از حوزه مسوولیتش هم هر کجا سربازی را در حال نگهبانی می دیده، او را با کلام و اشاره اش مورد تفقّد قرار می داد‌.

شاید این رفتار خیلی طبیعی و عادی به نظر برسد اما دلیلی که باعث شده امروز بعد نزدیک 30 سال به این ماجرای ساده بپردازم، آن است که می بینم همین رفتار به ظاهر سهل و آسان، برای برخی صاحب منصبان - که چه بسا روزگاری همسنگر همین شهداء بوده اند و امروز نیز مُدّعی اخلاق و ارزش ها هستند- گاهی بسیار سخت و ثقیل می آید.

حفظ محیط زیست در عتبات

سلامت و سبک زندگی/15-  راهکارهای حفظ محیط زیست در سفر به عتبات

معمولاً فلسفه و هدف از سفرهای زیارتی را کسب آرامش روحی و روانی و عرض حاجات و نیازهای مادی و معنوی خود به درگاه ائمه معصومین (علیهم السّلام) تلقّی می کنیم.

امّا به نظر می رسد فلسفه و هدف اصلی زیارت آن ذوات مقدّس فراتر از این ها باشد و آن عبارت است از پیوند و همخوانی هر چه بیشتر بین امام و مأموم.

با این نگاه، سفرهای زیارتی می توانند فرصت هایی باشند برای اصلاح سبک زندگی و تمرین سبک زندگی سالم و مورد رضایت اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السّلام) باشد.

از جمله آسیب هایی که بر سبک زندگی ما عارض شده است و نیاز به اصلاح دارد، عبارت است از مصرف بی رویه ظروف یک بار مصرف به بهانه رعایت بهداشت و بدون توجه به پیامدهای زیست محیطی آن.

این در حالی است که با قدری تلاش و دغدغه ذهنی می توان راه حل های بهتری را برای رعایت بهداشت مدّ نظر قرار داد که آسیب های جانبی کمتری داشته و سازگار با محیط زیست باشد.

حتی گاهی اوقات این موضوع هیچ ارتباطی با مقوله رعایت اصول بهداشتی ندارد و صرفاً به دلیل رواج یک عادت غلط و روحیه راحت طلبی به سراغ ظروف یک بار مصرف می رویم.

دوچرخه سواری اسلامی داریم؟!

218

عده‌ای می‌گویند ما علم دینی نداریم؛ عالِم ممکن است متدیّن باشد، ممکن است غیر متدین باشد.

ولی حق این است که علم غیر دینی نداریم؛ علم، دینی است، حالا عالم ممکن است متدین باشد یا ممکن است متدین نباشد.

حالا اگر کافری هست که در شرح حال امام صادق(سلام الله علیه) مدتی زحمت کشیده، این علم، علم دینی است، ولو آن دانشمند کافر باشد.

پاسداشت دو سال صمیمیّت مُدام

دو سال پیش در چنین روزی نشست "اخلاق کارمندی" برگزار شد، از منشور اخلاقی کارمندان رونمایی شد و در پایان مراسم یک صاحب منصبی اظهار امیدواری کرد که صمیمیت ها بیشتر از آنچه تا کنون بوده، باشد.

امّا پس از آنکه نقد و برداشتم را از سخنرانی آن استاد اخلاق منتشر کردم، این صمیمیّت ها به اوج خود رسید، تا آنجا که عوامل همان صاحب منصب صمیمی، با صمیمیّت به من گفتند "اینی که نوشتی یعنی زیر سوال بردن ما! ... اصلاً تو چه جایگاهی داری؟ تو چه حقی کانال و سایت داشته باشی و پنجاه نفر را دور خودت جمع کنی و اظهار نظر کنی؟

نامه ای به یک استاد اخلاق

سال 95 در چنین روزی، دهم اسفند ماه مراسمی با عنوان «نشست اخلاقی با محوریت اخلاق کارمندی» برگزار شد. 

چندی پس از آن مسائلی پیش آمد که بر آن شدم نامه ای به سخنران آن مراسم بنویسم و در مسجدی که امامت جماعت آن را به عهده داشت (مسجد حضرت امیر علیه السّلام) به وی تقدیم کنم:

حیف آدم است که بپوسد !

216

اینکه می‌فرماید شیعیان ما اولوا الالباب هستند؛ یعنی ای شیعه! بکوش «اولوا الالباب» باش!

اینکه فرمودند «أَلعُلَمَاءُ بَاقُونَ» درست است که جمله خبریه است و «العلماء» می‌شود مبتدا، «بَاقُونَ» می‌شود خبر؛ ولی حضرت در صدد این است که بگوید «نمیر! نپوس!»؛ این جمله، جمله خبریه‌ای است که به داعی انشا القا شده.

حیف آدم است که بپوسد؛ فرمود: کاری بکن که باقی باشی.

راه باقی بودن این است که «ما عِنْدَکُمْ یَنْفَدُ وَ ما عِنْدَ اللّهِ باقٍ» (1) یک چیز «عنداللهی» تهیه کنید، اگر کسی چیز «عند اللهی» تهیه کرد، واقعاً باقی است.

ما را بی رحمانه نقد کنید !

آقای کتابدار، رییس جمعیت هلال احمر استان تهران در شب آخر مانور این جمعیت در روستای کیگا از همه دعوت می کند که برنامه را بی رحمانه و منصفانه نقد کنند.

یادم افتاد رییسی دیگر روزی در نشست به اصطلاح صمیمانه آخر سال تهدید کرد که هرکس در تلگرام درباره مسؤولان چنین و چنان گوید، به بی رحمانه ترین شکل ممکن با او برخورد می کنیم.

تهدید وی چندی پس از آن بود که برنامه ای را به محترمانه ترین شکل ممکن مورد نقادی قرار دادم و در تلگرام منتشر کردم (*)

و پس از آن عواملش به من گفته بودند «اصلا تو چه حقی داری کانال و سایت داشته باشی و اظهار نظر کنی؟!»

خلاصه اینکه آن شب من فهمیدم که عبارت بی رحمانه همیشه هم بار منفی ندارد بلکه بستگی دارد که صاحب منصبی آن را در استقبال از نقادی به کار ببرد یا صاحب منصبی دیگر آن را برای تهدید علیه منتقد به کار برد.

البته آن صاحب منصب سال بعدش که من در آن نشست آخر سال شرکت نکردم با لبخند ملیحی از حضار خواسته بود که نقدش کنند اما هیچ نقدی مطرح نشد.

خدا را شکر که مرا با پرونده سازی طرد کردند تا دیگر کسی هوس انتقاد به سرش نزند. 

پی نوشت:

*- اهمّیت انعطاف پذیری در قانون

علم دینی و سینمای دینی کدام است؟

215

بر اساس آن بحث هایی که قبلاً گذشت، ما علم غیر دینی نداریم؛ زیرا علم، معرفت جهان است، این یک؛ جهان هم فعل خداست، دو.

چطور بررسی فعل امام می‌شود دینی، بررسی فعل خدا دینی نیست؟

اگر پژوهشگر و محقّقی در حوزه وقت خود را صَرف کرده که ببیند وجود مبارک امام صادق(سلام الله علیه) چه کارهایی را کرده ـ سعی او مشکور ـ بحث او بحث دینی است یا نه؟ یقیناً دینی است.

این بحث کرده ببیند امام صادق(سلام الله علیه) چه کارهایی کرده، حالا استادی در دانشگاه عمر خود را صَرف کرده ببیند خدا در عالم چه کار کرده، این فرض ندارد دینی نباشد، ما علم غیر دینی نداریم.