خودآزاری و مردم آزاری نکنیم
سلامت و سبک زندگی/20
ایجاد آلودگی صوتی با هر محتوایی مذموم است.
به مناسبت ماه محرم
اگر در خیابان های شهر رفت و آمدی داشته باشید به احتمال زیاد با خودروهایی که سیستم صوتی خود را بیش از حد معمول بلند می کنند، برخورد کرده اید؛ صاحبان این خودروها معمولاً هزینه های بسیاری را هم بابت خرید باندهای به خصوصی به منظور تقویت پخش صوت می پردازند.
بالا بردن بیش از حد صوت در خودرو یک نوع ناهنجاری رفتاری محسوب می شود که علاوه بر کاهش دقت راننده، موجب حواس پرتی سایر رانندگان و آزار رهگذران نیز می شود.
افرادی که مبتلا به این ناهنجاری هستند و به این سوءرفتار عادت کرده اند، ماه محرم که فرا می رسد یک مرتبه محتوای صدای باند خودروی آن ها از موسیقی به مدّاحی شیفت پیدا می کند.
یک روز در رادیو معارف شنیدم که عالمی در این باره اظهار نظر می کرد و می گفت «اگر محتوای صوت پخش شده از خودروها حرام باشد، راننده مرتکب دو گناه شامل پخش محتوای حرام و مردم آزاری شده است و اگر محتوا حرام نباشد، راننده مرتکب یک گناه شامل مردم آزاری شده است گرچه آن محتوا مثلاً مدّاحی باشد»
اما به نظرم کسی هم که با پخش صدای بسیار بلند مداحی موجبات آزار دیگران را فراهم می کند، درواقع مرتکب دو گناه می شود؛ یکی همان مردم آزاری و یک گناه دیگر اینکه مردم آزاری را با عنوان عزاداری برای امام حسین (علیه السّلام) انجام می دهد و موجب وهن مکتب تشیع می شود.
همچنین باید بدانیم برای هر دو مورد (چه محتوای صوت حلال باشد چه حرام)، گناه سومی هست با عنوان خودآزاری و کفران نعمت سلامتی.
مواجهه با صدای بلند از طرق مختلف (نظیر سامانه های تقویت صوت در خودروها و مجالس، عوارض حاد و مزمن بی شماری دارد که میزان این آسیب ها بسته به شدّت صوت و طول مدت مواجهه با آن، متفاوت است؛ عوارضی همچون کاهش قدرت شنوایی از طریق کاهش حساسیت سلول های شنوایی (به عنوان ساده ترین و ملموس ترین عارضه ناشی از قرارگیری در معرض یک صدای با تراز صوتی بسیار بلند)، سردرد، سرگیجه، ناراحتی های عصبی، افزایش فشار خون، اختلال در روند خواب، اختلالات هورمنی، ناراحتی های قلبی و ... از جمله این آسیب هاست.
از نظر قانونی نیز «استفاده از سامانه های صوتی قوی با صدای بلند در خودروها» (1) ممنوع اعلام شده و شایسته است عزاداران امام حسین (علیه السّلام) جزو پایبندترین افراد نسبت به رعایت نظم و مقررات عمومی باشند.
دلیل و توجیه خاصی نیز وجود ندارد که معتقد باشیم پخش صدای بلندتر از حد معمول نوحه خوانی چون به خاطر عزاداری برای امام حسین (علیه السلام) است، منجر به آسیب رساندن به خود و دیگران نمی شود.
عزاداران حسینی باید بیش از دیگران مقید به عمل کردن به توصیه های پیشوایان دینی مبنی بر محکم کاری در امور (2) باشند؛ یکی از مصادیق این محکم کاری در امر برپایی عزای حسینی می تواند این باشد که میزان صوت را به گونه ای تنظیم کنیم که منجر به ایجاد عوارض سلامتی و مزاحمت برای خود و دیگران نشود.
نباید تصور کنیم که هدف، وسیله را توجیه می کند و چون ماه عزاست می توانیم به هر نحو و با هر کیفیتی، صدای عزاداری ها را با استفاده از سامانه های تقویت کننده صوت، تا هر حدی بلند کنیم.
مقام معظم رهبری در این باره می فرمایند: « توصیه‌ی من به عزاداران این است که موجبات ناراحتی مردم را فراهم نکنند؛ این توصیه‌ای است که بارها ما کردیم.
بعضی‌ها شنیده شده سینه‌زنی می‌کنند پشت بلندگو؛ اگر بناست از بلندگو پخش بشود باید در بین مستمعین پخش بشود. در خیابان، در پشت بام، در محله که مستمعی ندارد این گوینده، در داخل مجلس مستمع دارد.
بیرون مجلس ساعت های دیروقت شب مردم را اذیت کردن، یک بیمار را از خواب انداختن، این با هیچ منطق اسلامی و حسینی تطبیق نمی کند.
شنیدیم بعضی می گویند به ایشان مراجعه می شود که آقا ما اذیت می شویم، می گویند که خُب کسی که از صدای نوحه‌خوانی اذیت می شود بگذار اذیت بشود؛ نه، چنین چیزی نیست.» (3)
پی نوشت ها:
2. پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) می فرمایند: «إِنّ اللَّهَ تَعَالى یُحِبّ إِذَا عَمِلَ أَحَدُکُمْ عَمَلاً أَنْ یُتْقِنَهُ»؛ خداوند تعالی دوست دارد که هرگاه فردی از شما کاری می کند آن را محکم (و بی‌عیب) انجام دهد. (کنز‌العمال 9128)
3. بیانات مقام معظم رهبری در خطبه‌های نماز جمعه تهران، 1366/6/6
